07 December 2010

Hringnun Thawnthu

Tlang tin kan kai a, mual tin kan zawh ta a. Hmánlai chang tawh hnu dâwnin hringnun hi kan chai a, chutah chuan nakin hun tur atana kan theihna zawng zawng kan hmanral avângin sâwtna aiin sawpna kan tuar ta zâwk a. Chumi avâng ringawt erawh chuan kan thulh phah chuang der si lo.

That leh thau duh luatah chhiat leh chêr kan hmachhawn a, nuih duhin kan nûr leh si a. Naktûk thlîrin vawiin kan hmang a, nimin avângin kan tap thung a. Chu chuan awmzia a nei lo tih hre reng chungin kan bànsan thei chuang lo va, nunhlui ngaia lunglèn kha thil nuam taka ngaiin nimin kan chhui kîr veng veng a, khawhar tak chungin kan zawngchhang ta tlat mai a nih hi.

Hmána kawng engkima inpuia inphungbâwm thînte khân mahni chauhva harsatna luiruam kan suartluan a lo ngai ta a. Kan bula kan thian min tihlim thîntu kha hmachhawp leh beiseina bâkah duhthusàm chuan a thlâk ta a ni. Chu chuan thanlenna aiin thanthû-na min thlen ta tho tho va, hma pawh sâwn hleithei lovin he hmunah hian kan la kimki tlawk tlawk chu a nih hi maw!

Beiseina nen kawng han zawh ve bawk thîn mah ila, beisei sâng lutuk chuan kawng kual zawh peih lova awlsam taka hlawhtlinna chu min hmuhtaihtîr a, paltlang ngai zawng zawng ka mausàm tâkah chuan rualawt ngawih ngawihin ka indawm kun ta reng zâwk a ni. Ka han chêtchhuah ve chânga chak tuma ke ka pên pawhin châk lehzualna mai min thlen a, chilthli tla zawih zawihin thawh loh hlawh kan thlîr nitin ta mai a nih hi.

Lungawina tak tak a awm lo tih hre reng chungin lungawina zawngin khawvêlah kan tlân theuh va, chumi kawngah lungawi lohna leh beidawnna kan pal chhuak a. Mahni lungawina theuh zawngin kan innghirngho ta chiam thîn.

Ruahmanna leh rilru hmanna themlem tak takte chuan naktûk huna ka khawsak dân tur min kawhhmuh ve zauh thîn. Chutah chuan hmuh leh hmaih hauh lovin duhthusâm chu a lo inrawlh ve chhên a, ruahmanna tha tak a chhuak thei ngai meuh lo. A tel loh lahin a thim zâwng bâk chuan hma lam hun ka thlîr thiam dêr bawk si lo! Ka khawvêl hi chuh!

Hmuh leh hriata awm turin din ka tum ve tàng tâng a, a hma aia nasain ka awp leh a. Hahdam tuma thut ka tum lahin chu’ng ka châkna râute chuan ding lo thei lovin min siam leh si a. Harsatna tlânsan tuma ka kalin ka ke pên a bah tlat a, ka chunga vânneihna lo thleng tur leh ni tha lo la thleng tur nghâka din ka tum lahin rualawhnaten ke min pêntîr lo thei thîn bawk si lo. Hmuh tumin ka hawi vêl a, ka beng hriatnaten min thulhtîr leh a; hriat tuma beng ka chhit lahin ka khawhmuhna hian min dang tlat thung si.

That tum veleha kan sualna khawvêlah hian ka awm dânah maldinin ka inhre thîn. Mite chuan hausak an tum a, an nei mai a; hmuh an tum a, an duh aia tam tam an hmu a; hlimna an zawng a, hlawhtling takin mi dang tân an pen chhuak nghâl thei mai zêl a. He'ng mite nena intehkhin thei tur ém chuan ka thiam leh theihnate ka sit ngawih ngawih a ni. An dinhmun thleng thei tura ro thuhrûk hmuhchhuah ngai chu ka hmu chhuak thei tlat si lova le!

Hringnun hi chu aw.. Hmangaih ûmin kan tlân a, kan hmangaihten hmangaih dang an lo ûm ve bawk a. Hre reng chunga bànsan thei lo mihring kan nih miau avângin kan tlànsan mai thei bîk si lo. Duat leh duh ngawih ngawihin an hmangaihna kan tahawh a, dêu leh diriam bâk kan hlawh chhuak leh chuang lo va. Beidawng takin hmangaih dang kan ûm leh tàng tâng a, thil thar dang hmachhawn kan nei leh chuang lo.

Kan duh ngawih ngawihten hnung min chhawn a, chutih laiin min duh ngawih ngawihtute chu hnung kan chhawn leh thung si a. Hmangaihna ûm chungin hmangaihtu ka lehhawisan a, chak taka ûm chungin ûm phâk rual lovin ka tlânchhiatsan tho va. Khawvêl hian hlutna chhetè a nei ve a, he tlânchhiatna khawvêl hi a hlutna pakhat chu a ni. Nihna a nei ve a, he tlânchhiatna khawvêl tho hi a nihna pakhat chu a ni. Khawvêl nihna leh hlutnate hian khawvêl siamtute hi min tichhe mêk zawng a nih si hi!

Beiseina ka neih rualin eng chen nge mi thlen dâwn tih ka ngaihtuah ngai lo va, ka thiam lo a ni ber mai. Hlawhtlinna nawmzia ka hmu a, tem pha ve tura thawh nasat a ngaihzia pawh ka hria; mahse, ka haider ‘lui’ tlat thîn. Vânneihna hian thawkrim leh tumruhte mal a sàwm zat zat thîn tih hre reng chungin vânduai bîk riaua inhriatna chu ka paih thei tak tak chuang lo. Rualawt ngawih ngawih chungin eng nge ka awh ber lah ka hre thei dêr si lo va, chuti chu hlawhtlinna nawmzia hmu thei mah ila, a hlutzia ka hre thei ngai dâwn em ni le?

Ka tih ve theih awm chhun ang maiin thianten hma lam an pan sauh sauh laiin ka hnungtawlh ‘lui’ tlat a, ka tawlh a, ka tawlh zêl a; khawvêl hi tawlhchhuahsan daih ka duh ta rum rum a. Chutah chuan nun hahchawlhna a awm lo tih hre reng chungin ka ring ‘lui’ tlat a, hre reng chunga tihsual hi mihring zia pakhat a ni tih hre reng chungin tihsual nghawng ka ngaihtuah duh lo ‘lui’ bawk nen; khawvêl tak hi chu aw..! Ka zinkawng zawhah hian ka kein ka taksa pum a kalpui theih chhûng chu tumah dêua dem thei ka ni lo.

Hriatthiam a har a, hriatthiam phâk rual a ni lo tihte chu ka la hre ta deuh deuh a. Chuti chung chuan hriatthiam mai theih la beisei fan chungin ka zir tàng tâng a, hriat thiam theih loh tamzia ka hrethiam thei ta chauh va. Thil pakhat a ni a, thil zawng zawng a ni miau bawk alawm le - hringnun hi.

Hringnunah hian thil tam tak a inkamki tlat a - beiseina leh beidawnna te. Chu beidawnnain mi manfuh chângin ka nitin hun hman dân hi sawia sèl tlâk a ni lo. Chhûn hi zân ang maia thim a ni a, zân pawh chhûn ang maia nunràwng a ni. Mite tâna lâwmna ni thar duhawm rawn thlen thîntu, ni chhuak khi sahuai angin ka do tlat a, lungngai takin ka thlîr liam leh thîn.

Chumi kârah mi hlawhtlingte erawh chuan beiseina min siam a, lungawi takin hrehawmna lo thleng hi ka paldai thîn. Tidamtu ka pan theih nan natna min pe a, rinna chakzia ka hriat theih nan rinhlelhna ruam min zawhtîr a; thlamuantu ka hnaih theih nan thlabârin min siam a, malsàwmna ka thlâkhlelh theih nan ânchhe râpthlâkzia min kawhhmuh a; felna hlutzia ka hriat theih nan sualna pawizia min temtîr a, lungawina vân ka thlen theih nan lungawi lohna khawvêla min dah a, chatuan ropuizia ka hriat theih nan ka dam chhûng nepzia min hmuhtîr a; ka mamawh famkim nei ila, famkimna Pathian ka mamawh hauh lo vang le!
Tap chungin ka piang a, tap vëkin ka seilian a, tap chungin hringnun awmze neia duan hi awmze nei lovin ka hmang a; lungawina dîlin ka tap a, lungawi avângin ka tap leh si a. Lungchhe taka ka tah laiin lâwm avanga tah ka thulh thei chuang si lo. Chutiang khawpa tah ka chelekna khawvêl hi tap vëkin an la vuiliam dâwn a ni!

Note: Italic khi Pu Vanneihtluanga thu ka rawn hawh a ni e.

03 December 2010

My diary in 1st December

Ka muhîl thei lo, ka let ka let a. Ka ngaihtuahna chu kum 3 dâwn kal ta chhûngah a chêng vêl a ni. A tâwpah chuan ka phone number chuamah he thu hi ka thawn ta tawp mai..
12:00am – “I la muthilh ka ring lo! Rawn biak che ka châk hle mai; mahse, ka ngam ta ngang lo a ni. Tûn atanga darkar 10 vêlah chuan Biakinah hlim takin i awm tawh ang. Ka mitthlâin ka hmu a, kum 3 dâwn kan inkawm chhûnga ka lawmpuina leh duhsakna thu hlan zawng zawng che aia thûk leh ril leh sâng, keimaha awm zawng zawng chu i tân leh in pa tân ka rawn hlân e. Ka khua a va har ve aw.. Khawvêlah ka mal leh ta ngawih ngawih mai. Lawmpuina leh khawharna inpawlh avânga tah vak vak ka va châk tehlul êm! I aiawha ka tâna ding thei an awm ngai tawh lo vang.”


Nakin lawka thil thleng tur chu mitthlâin ka hmu a; kan duhthu sâm ang chu mi dangin an lo luah leh thîn a, mahni kan bo leh mai thîn..
02:00am“Tûn atanga darkar 8 vêlah chuan Biakinah hlim takin i awm tawh ang. Kan tâna duhthu sàm emaw kan intih laiin mi dang tân a lo ni zâwk thîn si a.”

SMS han thawn tlut tlut tâk mai chu ka inthlahrung rilru hle a, thil tha lo zâwk a thlen palh pawh ka hlau hle a; mahse, hun ka neih tlêm tawh zia ka hre ve kar si..
02:20am“Tûn lo chu zalên taka SMS thawn theihna  hun che ka nei tawh dâwn si lo va, chu vângin rûnlum nuthai i chan hma hun tlêmtê tal hi chu min hriatthiam nan a man a to lua lo vang chu maw..”

Kei, mi khawhar leh lungngai thei hian a êng zâwnga thil thlîr ka thiam loh thin avângin nasa takin ka intina lui niin ka hria a, rethei ngawih ngawih niin ka inhriat phah ta hial a..
02:30am“A êng zâwng aia a thim zâwnga thil thlîr nuam ti mi ka ni tih i hriat  kha, mi dem lutuk bîk lo vang chu maw.. Engti fakauva nasain nge ka rilru hi a lo retheih  tâk mai le?”

Ka inthiam chawp leh rih thîn. Ka tâna a hlut zia chu ka mitthla leh rilru hian a theihnghilh thei si lo. Ka tawrhna hi keima hma chiah ka ngaihtuah vâng a ni tih ka hriatchian êm avângin ka insit em em a, minungte zînga hnahthel lêng vêl mai mai niin ka inhre ta ber a..
02:50am“Ka hlim ni-a min hlimpuia ka hlim avânga hlim thei, lungngaih ni-a min tawrhpuia ka lungngaih avânga lungngai thei hi nang lo chu ka tawng tawh dâwn si lo. Hei hian min tilungngai êm a ni. Mahni hmasial mi tak ka nih avângin in hlimna tur ai mahin ka hrehawmna tur chuan min luah hneh a, in hma lam hun ai mahin ka hma lam hun ka thlîr tlat si. Mihring pawh ka nih tâk hrep loh hi.”

Mi pakhat avânga nâ ka ni. Ka duhthusâm tam tak chu amahah a tâwp thîn. A hmaa ka duhthusâm te chuan rilru hlimna min pe thîn a, mahse, chu chuan natna atà nat lehzualna min thlen a lo ni reng mai.. 
03:20am“Nangmah avângin mumang ramah ka lo chêng ve tawh thîn a, nangmah avâng vêkin pangchang takin ka lo awm tawh thîn. Tûnah nangmah avângin lâwm tak chungin ka lungngai mêk a ni.”

A inbox hnawk tur zia ka ngaihtuah a! Ka thil tihin awmzia a nei lo va, a nei a nih pawhin a chhe lam bâk engmah thlen a nei dâwn lo tih hriain, an hma lam hun tur leh an chhûngkuaa hlim taka an la khawsaho tur chu ngaihtuah chung zêlin ka mangtha ta a ni.. Ni e, ka mangtha ta..!
03:40am“Ka SMS zawng zawng hi lo delete nghauh nghauh mai rawh aw..! I pasal neih hmaa ka SMS tâwpna ber atan.. – Ka rilru chhûngril ber atanga lo chhuak thian hmangaihna dik tak hmangin duhsakna sâng thei tâwp ka hlân a che. Hlim taka inneiin nupa inlungrual tak in nih ka duh a, fanau maltluan chawi dûnin inhmangaih tawn takin damchhûng ni in chhiar liam dâwn nia. Hmar arsi chu ding takin êng rawh se. Kei erawh chuan hriatreng ka hlawh tawh lo vang.
Mangtha..
Ni e, mangtha mawlh mawlh..”