15 February 2011

Animal Experiments


Mihringte hi kan damdawi hman zawng zawngte hi kan hman hmain a that leh that loh te, a that lohna a awm em tih te chu ramsaa chhin hmasak phawt a ni thîn a. Tûn thleng hian khawvel hmun hrang hrangah shampoo atanga cancer damdawi thlengin an siam hmain thil ramsaa chhin hmasak zêl a la ni. Tûna kan damdawi kawl lai leh ei lai thlengin ramsa hmanga enchhinna paltlang vek an ni tihna a nih chu, hnimhlum (anaesthesia) thlengin. Great Britain ramah chuan heti ang experiment hi kum tin maktaduai li ngawt neih thin a ni. Hei hi a chhan ni àwma lang chu, an ram dânah damdawi rëng rëng hman a nih hmain ramsa, la dam lai ngeiah vawi hnih tal enchhin hmasak phawt tur tih dân a awm vâng a ni mai thei. 


Chu enchhinna atana thil nung tam tak tihhlum thin an nih avângin Animal Rights Group-te chuan ramsate pawh hi mihring ang bawka na hria an nih avângin chutia tihhlum mai mai leh tihnat a tha lo ve tiin nasa takin an dodâl thîn a. He'ng group-te hian damdawi company-te laboratory-a heti anga experiment an neih thinna hmun chu tichhe thînin, Great Britain ram chhûngah ringawt pawh pound maktaduai 150 hû chu an tichhe tawh a ni.

US-a Animal Liberation Front (ALF)-te chuan kum 5 kal ta khân heti ang laboratory hi hmun 10 chuang an tichhe tawh a. University of Minnesota-a Alzheimer's disease leh brain cancer vaccination tur enchhinna hmunpuia an hmanrua US dollar 7,50,000 chuang man tihchhiat a ni bawk a. Hei hi ALF-te chuan an tih niin an sawi.

US-a Animal Rights Group lian ber, People for the Ethical Treatment of Animals (PETA) dintu zînga pakhat, an director hlui ni bawk, Ingrid Newkirk chuan, "A rat is a pig is a boy is a dog," a lo ti a. Sazu, vawk, ui leh mihringte thihna hi a rapthlâk dân a inan vek thu a sawina a ni àwm e.

Heti ang thil a lo thlen tâk avângin Animal Rights Group leh experiment neih hi a tha a ni ti pâwl thu chu a inhmu lo chho ta viau mai a. A hnuaia mi hi an ngaihdân a ni hlawm.

Thil nung hmanga damdawi enchhin hi a sâwt tak tak em?
A tantu pâwl: Ramsa hmanga enchhin avâng liau liavin Rabies, Polio, TB, Mumps leh Rubella vaccination siamchhuah a ni.
Animal Rights Group: Ramsa hmanga enchhinna hi a dik ber lo va, damdawiin mihring leh ramsaa a thawh dân a inang lo a ni.

A tantu pâwl: Antibiotics, HIV Drugs, Insulin, Cancer damdawi chi hrang hrangte hi ramsaa enchhina siamchhuah a ni.
Animal Rights Group: Ramsa hmang lova mihringte tissue, statistics leh computer model atang pawhin damdawi a hmuhchhuah theih tho a ni.

A tantu pâwl: Zirchiangmite chuan ramsa leh mihringte taksaa damdawiin hna a thawh dân a inang vek avângin a pawimawh hle a ni an ti.
Animal Rights Group: Laboratory chhûnga kharkhip tlata rannungte tihnat an nih avângin an taksaa damdawi a thawh dân tur ang pawhin a thawk pha lo va, thil chhuina atan a hmantlâk loh a ni.

A tantu pâwl: Ramsa hmangin inzai dân leh organ transplant-te hi hriat chhuah a ni.
Animal Rights Group: Damdawi leh inzai dân chauh ni lovin, thil thenfaina chi hrang hrang avânga ramsa thah hi a dik ber lo a ni. 

Damdawi test/experiment neih nana rannung hman hi a dik em?
A tantu pâwl: Ramsa aiin mihring nunna a pawimawh zâwk.
Animal Rights Group: Ramsa nunna leh mihring nunna hi a hlut dân a inang reng a ni.

A tantu pâwl: Damdawi test nana ramsa hman te hi tihduhdah leh tihnat luat an nih lohna turin dân khauh tak a awm.
Animal Rights Group: He'ng dânte hi awm mah se, ramsate hi a nawm a maka sawisak an la ni reng tho a ni.

A tantu pâwl: Kumtin ei atan ramsa tam tak tihhlum an ni tho va, chumi kâra damna tur duh avânga thah hi mihringte tân tho a nih avângin a pawi lo a ni.
Animal Rights Group: Heti anga damdawi test nana ramsa thah hi tualthah nen a danglam chuang lo.

A tantu pâwl: He'nga ramsa thahte hian nâ an hre hman chuang lo.
Animal Rights Group:  Bûr te tak të të-a khung an nih hian rannungte an rethei em em a, keini angin nâ an ti ve lovang tih tunge sawi thei?!

Damdawi test nana ramsa hman duh loh pâwl, Animal Rights Group-te chuan heti anga hmanrua atana ramsa hmang thînte chu vauvin an hmanrua an tihchhiatsak thîn a. University of Oxford-a director, Colin Blackmore-a'n thluak natna damdawi siamchhuahna atana zawhte note a hman thu chu he'ng pâwlte hian lo hriain, a office-ah blade fûn an thawn a, a secretary chuan hliam a tawrh phah nghe nghe a ni. A fa pathumte chu kidnap hiala an vau avângin vêngtu pêk nghâl an ni a, a in chu rawk niin a bungrua tam tak tihchhiat a ni bawk a, amah pawhin sawisak a tawh phah hial a. He'ngte avâng hian police tel lova pâwn chhuah a ngam lo phah hial a ni.

He'ng thilte hi thleng thîn mah se, a duhtu pâwlte chu a tangkainain a la bûkrit zâwk zêl a. An zînga mi pakhat, Al an tih chuan, "Hmêl tihthat zâwkna tur emaw,  vun tihmâmna tur emawa thah chu ni se, tuman an pawm thei lo vang. Chutih laiin ka fapa damna tura ramsa thah a ngai a nih phawt chuan kut lâwng pawhin ka thet mai ta lawng!" a ti nghe nghe a ni.

PETA Co-Founder, Ingrid Newkirk chu.

Chhiarzau duh tân:



Note: Ramsa, rannung tihte'n ka hmanpawlh nuai a, mihring ni lo thil nung zawng zawng a huam vek a ni.

Facebook-ah PETA co-founder Ingrid Newkirk (page).

Share this

5 Responses to "Animal Experiments"

  1. post bengvarthlak tak a nih hi. PETA ho chuan damdawi test nana rannung hman an duh loh viau chuan an mahni in-volunteer mai se ti nia, an damdawi siamchhuah chhawrtu ve tho an nia lawm :-)

    Keipawhin rannung an hman hi chu ka lainat ve tho, mahsela mihringte nunna chhanna tura inzirchhinna an nih a vang hian a pawimawh viau bawksi chu a nih hi. An nunna ai chuan mihringte nunna hi kei chuan ka la dah chungnung fe zawk.

    -triplestar

    ReplyDelete
  2. Ramsa te hian kan tuar ai an tuar nasa asin. Laboratory ah nise, pawisawi lo sazu var kan tihlum vak vak a. CBSE phei chuan a duh vak tawh lo a ni maithei, sazu zai hi course atangi a paih bo daih. Sazu rual kha bawmah kan dah a, hnimhlum kan hnim tir a, naupangin an zai thin kha a nia. An harh leh chuan a NA ngawt ang.......

    Ramsa te hi, mihring ang ve tho an ni a, na an hria a, an riltam thei a, anmahni tawkah hmangaihna te, lainatna te an nei ve tho. Anmahni chipui sa ei duh an tam lo hle bawk.

    Damdawi effect en tur ringawta ransa ina an tawrhna hi chu a nasa ngawt ta ve ang. Cancer cells an kap lut te hi ka lainat thin....

    ReplyDelete
  3. Post-a kan hmuh ang khian ngaihdan chi hnih hlawk a awm a. Chu chu, comment pahnih lek awmah pawh a dik a ni tih a lang thei nghal a!

    @triple: I ngaihdan kha i dik khawp mai. Keini mihringte tan chuan ramsa nunna aiin kan nunna chu a pawimawh lo zawk thei hauh lovang le! Chutih rualin, anni ramsate tan chuan kan nunna aiin an nunna a hlu zawk lo thei bawk si lo! Chung lama roreltu khian engkim hi fel takin a duangin a ruat lawk vek a ni tih erawh a chiang e.

    @Pu Cari: Mihringte hian damdawi kan mamawh reng si a. Chu chu nungchate'n an lo tuar zel bawk si a, a buaithlak a ni e. Mihringte ang bawkin na an hre ve thei tih lah a chiang reng mai si, àwnna lam tur pawh hriat a har mang e!

    Eng pawh ni se, in chungah ka lawm em em e.

    ReplyDelete
  4. Va ziak informative ve le. Tha khawp mai..

    Rannung chunga ngilneih hi a tul bawk si lehlamah an thiltih hi a zar kan lo zo ve bawk si, a buaithlak ve bawk a ni.

    ReplyDelete
  5. @Pu Rp, buaithlak tak a ni! He³. Ka lawm e.

    ReplyDelete

Eng nge i ngaihdân?