Mizoram leilung fate chanvo kaltlanga MBBS zir tura Chakmate thlan an nih duh loh lantirna chu kan hriat theuh angin, July ni 20, 2017 khan Higher & Technical Education Technical Wing kawt, Chaltlangah neih a ni a, Mizo Zirlai Pawl (MZP) huaihawta neih niin zirlai kalkhawmte'n Counselling nei tur Chakma zirlaite dan an tum a ni. Hemi avang hian zirlai leh police lamin hliam an tuar nual a; police lam chetna hlimthla pawh video hrang hrang hmuh tur a darh nghal chum chum bawk.
WhatsApp lamah thlalak hrang hrang a darh a, Facebook lamah a darh bawk a. Hemi chungchangah kei pawh hi ka lo tawt ve hle a, ka status lamah update tumin ka type teuh tawh a, post ta lo chuan Mizoram-a Chakmaho chanchin ka blog-a ka lo ziah tawh tho chu ka share ta ringawt a ni. Mahse, rilru dam thei hek suh! Facebook lama group lûn em em mai, Zo Sap Photographers' Society Facebook-ah thlalak ka upload a; ka thlalak upload chu, police hotu pakhatin zirlai naupang a rêk lai (ni awm tak), WhatsApp lama darh tawh hnu kha a ni a, a caption-ah 'Aizawl Police hotu zingah zirlai leh police innawr nikhuaa kut rang deuh an awm an ti. A hmingah pawh 'Duat' a tel an ti...' tih vel kha a ni. A dang pawh hetiang lam deuh chu a awm. Post hi an remove nghal vat avangin screenshot ka lo nei lo hlauh a, a nihna tak angin ka sawi chhuak thei ta lo (Screenshot nei chuan min lo thawn se).
Chu ka thil post chu police lamin an lo haw hle ni tur a ni, a thu ni lovin a thlalak zawk kha an lo ngaihaw hle a lo ni a. Tukin (Dt. 22nd July, 2017) khan kan țhianpa, City Police-a mi chuan ngamtlak takin ka thu post vangin mi rawn hau hrep tawh a, ka post caption-ah city police ka kheng tel zeuh a, an lo la na ve deuh a ni. Chutia mi rawn call-a mi rawn hau ngam kha a chungah ka lawm hle nge nge.
Chawhnu her dar 1 rik dawnah Police Station ațangin min rawn call a; dar 2:30-ah police station-ah lo kal tura min tih thu leh thu zawh fiah min duh thu a ni. A chhan ka hrethiam nghal mai a, ka kal tur thuin ka chhang a.
Police Station-ah chuan 2nd O/C hovin midang pahnih an lo awm a, darkar khat chuang teh meuh mai 'thu țha' min hrilh a, legal awareness min pe a ni ber e. Social media hman thiam a pawimawhzia te pawh a tel a, ka chhang ve bauh bauh bawk a, kan rei ta nek. A tawi zawngin kan inkawmna țhenkhat ka'n share ang che u.
OC: Khatiang kha kawng sira zung to to awm tawk tih chi a nia, kawng sira zung to to awm tawk lekah i inngai ami?
KEI: Ka pu, kawng sira zung to to awm tawk lekah ka inngai lo.
OC: Kha thlalak kha i capture a, nangman i rawn post avangin mi tam takin an hmu a, misual hmuhin an hmuh phah a...
KEI: Ka thlalak kha keima capture a ni lo. Ka rawn post hma khan whatsapp-ah a darh nasa lutuk tawh. WhatsApp-ah ka dawng a, khami group-ah ka post a ni. A video pawh ka dawng a, ka en lai khan khami rek lai tak kha ka lo en liam mai zawk a.
OC: A hrim hrimin a rek lo va, rek niin i hria em ni?
KEI: Video kan en vek a, rek chu a ni ber alawm. Police chet dan a hleihluak ve bawk a ni.
OC: Eng nge a hleihluatna? Thil a bul a bala hre lovin in hriat ang angin in sawi ve ngawt zel a.
KEI: Video a darh chum chum a, kan hmu vek alawm. Police chet dan kha a over ve deuh a ni (Police chet dan kha over a nih loh thu sawiin an țang ve nasa).
"A nih leh ka pu, khati em ema zirlaite in vaw nasa kha a âwm in ti em ni?" tia ka zawh chuan, "Khatianga pung khawm kha dan bawhchhia an ni a, keini chuan kan tih tur kan ti a ni," tiin min chhang a.
"In tih tur chu a ni a, mahse, khati em em lo deuhin a tih theih ka ring a ni. Mi tam zawk chuan dan lam kha an ngaihtuah lo va, hnam thilah chuan Mizo leh Mizo angin an thlir zawk a..." ka tih chuan, "Khatiang khan ti lo ila, office-ah lutin Chakma zirlaite kha an piai liam liam ang a, a hnam pum angin kan hming a chhe vak dawn a. Chakma zirlai kan țan vang a ni reng reng lo," tiin min chhang a.
"A hma tlaiah zirlai an thinrim tawh tih in hria a, Chakma zirlai kha in hruai lut lui alawm," ka tih chuan, "Keini chuan dan angin thil kan ti mai a. Kan hotute'n ti tura min tih chu kan ti mai a ni," tiin min chhang a.
"Police chuan in tih tur in ti a, a awm lutuk. A nih leh ngati nge mi hlau tlanchhe tawh pawh in um zui țawk țawk a?" ka tih chuan, "Engah nge kan um zui loh ang? Pungkhawm te kha kan hnawh darh loh chuan an lo let leh ang a, a ngai te bawkin kan innawr leh dawn a. An vaia hnawh darh vek kha kan tum alawm," a ti a. Israel Ni Ruk indo te, India leh Pakistan ramri buaina te a rawn sawi kai a, "Anni chu ram leh ram a ni a, hmelma leh hmelma a ni a, an um ang chu," tiin ka chhang a, a nui mai a.
"Social media hi hman sual a awl a, tun hnu zelah pawh fimkhur tawh ang che," min tih chuan, "Social media hi a chak tawh lutuk a, dan theih a ni lo. Ka post hma khan a darh nasa lutuk tawh. Post lo pawh ni ila, midangin an post sup sup ang," tiin ka chhang.
"Hetianga innawrna hi a la awm zel ang a, keini chuan dan angin thil kan ti zel ang," a tih chuan, "Khatianga hleihluak taka in che zel a nih chuan mipuiin an thlawp lo telh telh ang che u," ka ti ve a ni.
[Ka lungawi loh thu ka sawi ve nasa! Zawhna min zawh aiin ka zawh a tam zawk awm e].
Chawhnu her dar 1 rik dawnah Police Station ațangin min rawn call a; dar 2:30-ah police station-ah lo kal tura min tih thu leh thu zawh fiah min duh thu a ni. A chhan ka hrethiam nghal mai a, ka kal tur thuin ka chhang a.
Police Station-ah chuan 2nd O/C hovin midang pahnih an lo awm a, darkar khat chuang teh meuh mai 'thu țha' min hrilh a, legal awareness min pe a ni ber e. Social media hman thiam a pawimawhzia te pawh a tel a, ka chhang ve bauh bauh bawk a, kan rei ta nek. A tawi zawngin kan inkawmna țhenkhat ka'n share ang che u.
OC: Khatiang kha kawng sira zung to to awm tawk tih chi a nia, kawng sira zung to to awm tawk lekah i inngai ami?
KEI: Ka pu, kawng sira zung to to awm tawk lekah ka inngai lo.
OC: Kha thlalak kha i capture a, nangman i rawn post avangin mi tam takin an hmu a, misual hmuhin an hmuh phah a...
KEI: Ka thlalak kha keima capture a ni lo. Ka rawn post hma khan whatsapp-ah a darh nasa lutuk tawh. WhatsApp-ah ka dawng a, khami group-ah ka post a ni. A video pawh ka dawng a, ka en lai khan khami rek lai tak kha ka lo en liam mai zawk a.
OC: A hrim hrimin a rek lo va, rek niin i hria em ni?
KEI: Video kan en vek a, rek chu a ni ber alawm. Police chet dan a hleihluak ve bawk a ni.
OC: Eng nge a hleihluatna? Thil a bul a bala hre lovin in hriat ang angin in sawi ve ngawt zel a.
KEI: Video a darh chum chum a, kan hmu vek alawm. Police chet dan kha a over ve deuh a ni (Police chet dan kha over a nih loh thu sawiin an țang ve nasa).
"A nih leh ka pu, khati em ema zirlaite in vaw nasa kha a âwm in ti em ni?" tia ka zawh chuan, "Khatianga pung khawm kha dan bawhchhia an ni a, keini chuan kan tih tur kan ti a ni," tiin min chhang a.
"In tih tur chu a ni a, mahse, khati em em lo deuhin a tih theih ka ring a ni. Mi tam zawk chuan dan lam kha an ngaihtuah lo va, hnam thilah chuan Mizo leh Mizo angin an thlir zawk a..." ka tih chuan, "Khatiang khan ti lo ila, office-ah lutin Chakma zirlaite kha an piai liam liam ang a, a hnam pum angin kan hming a chhe vak dawn a. Chakma zirlai kan țan vang a ni reng reng lo," tiin min chhang a.
"A hma tlaiah zirlai an thinrim tawh tih in hria a, Chakma zirlai kha in hruai lut lui alawm," ka tih chuan, "Keini chuan dan angin thil kan ti mai a. Kan hotute'n ti tura min tih chu kan ti mai a ni," tiin min chhang a.
"Police chuan in tih tur in ti a, a awm lutuk. A nih leh ngati nge mi hlau tlanchhe tawh pawh in um zui țawk țawk a?" ka tih chuan, "Engah nge kan um zui loh ang? Pungkhawm te kha kan hnawh darh loh chuan an lo let leh ang a, a ngai te bawkin kan innawr leh dawn a. An vaia hnawh darh vek kha kan tum alawm," a ti a. Israel Ni Ruk indo te, India leh Pakistan ramri buaina te a rawn sawi kai a, "Anni chu ram leh ram a ni a, hmelma leh hmelma a ni a, an um ang chu," tiin ka chhang a, a nui mai a.
"Social media hi hman sual a awl a, tun hnu zelah pawh fimkhur tawh ang che," min tih chuan, "Social media hi a chak tawh lutuk a, dan theih a ni lo. Ka post hma khan a darh nasa lutuk tawh. Post lo pawh ni ila, midangin an post sup sup ang," tiin ka chhang.
"Hetianga innawrna hi a la awm zel ang a, keini chuan dan angin thil kan ti zel ang," a tih chuan, "Khatianga hleihluak taka in che zel a nih chuan mipuiin an thlawp lo telh telh ang che u," ka ti ve a ni.
[Ka lungawi loh thu ka sawi ve nasa! Zawhna min zawh aiin ka zawh a tam zawk awm e].
 |
| MNYF-a ka thawhpuite'n PS kawtah min lo tawiawm a ni |
