Ka Ṭhian Hynata-i Tân

Ka ṭhian, tu tawn atan maha ka duh loh ka chanchin ka hrilh ang che aw..

Kum 1993-ah ka piang a. Ka pian phat aṭangin ka harsatna hi a inṭan nghal emaw tih mai tur a ni. Thla ruk mi ka nihin, ka pian avanga min làwmtute nui ri pawh a reh hmain ka nu leh pate an inṭhen a. Min hringtu ka nu chuan min pawm duh miau loh avangin ka pa’n min enkawl a.

Kum riat ka nih aṭanga tun thlengin ka pi (ka pa nutei) bulah ka awm a, ‘Nu’ tur dang ka neih miau loh avangin min enkawltu ka pi chu ka ‘Nu’ ta a ni. Nu ângchhûng nuama awm ka châk ṭhin; ka ṭhiante ka awt em em a, mahse, hla taka awm, engtik lai maha lo kir leh tawh ngai lo tur ang chauh a ni si.
 

Unau pianpui ka nei lo va, ka nu leh pate an inṭhen tawh bawk a, ka khawhar ṭhin tur zia chu i hrethiam mai ang. Mite chu an nu leh pate âwm nghêngin thlamuang takin an ṭap thei a, kei chuan chu chauh pawh chu ka awt ngam hrâm ṭhin. Nu leh pate ângchhûng hi engtianga nuam leh hrehawm nge ka hre lo va, ka hmuh ṭhin ringawt te’n a nihna min hrilh lek a, nun khawhar em ema ka awm chhan erawh chu anmahni avang a ni ka ti ngam thung.

Ka lo ṭhang lian ve zel a. Naupang ṭhang duang tak mai ka ni a, ka kum phu lovin ka taksa pawh a puitling a. Ka sikul kalna lamah pawh mipa inhawng na na na chu ka tân an tlêm lo! Kum 14 ka nihin kan sikul-a mi, Rotea chuan ka cousin hnênah min duh thu a lo sawi a. Tichuan, ngaihzâwng la nei ta lo chuan neih ve chhin te ka lo châk a, kan inngaizâwng ve ta a.

Ka hringnun hi a mak asin. Ka bulṭanna hi ka hrehawm inṭanna zel a ni. Mite’n an nu leh pate hnên aṭanga an thu dawn zawng zawngte chu ka damchhûngin ka dawng ngai lo va, min hrilhtu tur ka nei hek lo. Mite hriat ang ka hre ve pha lo va, thiamna leh finnaah rual ka pâwl lo va, mi’n awlsam tëa an pal chhuah theih harsatna avangin ka na fo ṭhin.

Ka vawi khat ngaihzâwng neihna aṭangin ka rilru zawng zawng ka pe a. A hun laia ka hmangaihna hriat ang chu a tan ka hlân a ni. Mahse, ka tihlim thiam tâwk lo nge, ka tawng sual hrim hrim zâwk — min lo kawp a, ka rilru a va na em! Chu ka rilru natnaah chuan nu leh pate min hnêmtu tur an awm lo va, keimahin ka tuarchhuak ta a. Natna pakhata dam ni-a kan inhriat hnu pawhin natna dang hi a rawn lût leh ṭhin a; mihring tân dam hlenna tur a awm si lo.
 

A kum leh, 2009 khan kan khua, Champhai aṭangin Aizawl-ah lehkhazir turin ka awm ta a. Ramhlun South-a Kids Care School-ah ka lût a. Kan sikul-ah chuan Saiha lam aṭanga lo kal, Jacob-a (Jc-a) nen kan intawng leh a. Kei aiin kum hnihin a upa a, min duat thiam em em a, a bulah pawh ka pangchang hle ṭhin.
 

Jc-a chu Zohnahthlâkah pawh Lai a ni a, a fel em em a, chanchin engkim ka hrilh ṭhin a. Ani pawhin a chanchin min hrilh ṭhin. Kan inpawh a, harsatna kan inhrilh tawn ṭhin avangin kan inngai a, kan inngaina em em bawk a. Mahse..
 

A nu leh pate chuan Lai ka nih ve loh vang leh fahrah ka nih avangin min hnâwl a nih chu! A nu leh pate thu a hnial ngam miau loh avangin hnâwlin ka awm leh ta.. Fahrah nih hi ka duh bîk vang a ni lo asin! Tunge ka phur min chhâwk ang? Tunge ka harsatna zawng zawng ka hrilh tâk ang? Ka kum la naupang teh mah se, ka rilru na tur a dang thei chuang si lo.

Jc-a chu ka ngai em em a, amah avangin ka mittui a tla fo ṭhin; tun thlengin ka la theihnghilh ngai lo. Jc-a chu tunah chuan Shillong-ah awm tawhin ATS-ah a kal a, a rûkin min rawn be ṭhin. Chu bâk amahah beisei ka nei tawh lo va, a thiang hek lo. Fahrah ka nihna hi ka haw ngawih ngawih a, ka nu leh pate ka dem fo ṭhin. Mahse, tih theih ka nei si lo. Nu leh pate u, in fate hi min manghilh a ni. Thutlûkna in siam hmain kan hma lam hun tur in dâwn lovem ni?
 

Ka nu leh pate avanga ka hrehawmna a nasat tehreng nen, ka duhtak nu leh pate vanga hrehawmna ka tuar lehzel hi chu tuar thiam a har ka ti takzet a ni. Puitu ka zawng a, ka au va, amah Jc-a bâk an awm chuang si lo. Ka tân inhawng mah se, a nu leh pate an inhawng ve si lo. Inkalsan phal chiah si lo, inthlah lo ngam si lovin hun kan hmang a. Chu ringawt pawh chuan ka nun hi a tihrehawm ve thlâwt a ni.

Changkan lam kan pan a. Internet ka hmêlhriat a, internet-a ṭhian kawmna chi hrang hrang, orkut, facebook, twitter leh eng eng emaw chu a lo lâr chho va, ṭhiante’n an ti sup sup a. Kei, ṭhian ngai leh mamawh em em pawh chu ṭhian zawng turin facebook-ah ka pên lût ve ta rãwih a. Ṭhian tam tak ka chhar a, ṭhian ṭha leh ṭha lo erawh keimah mai chuan thliar hran harsa ka va ti ṭhin em! Ka kal mawp mawp a, ka tlûk pawhin pawr phuai pheng phungin ka tho leh a, ka tlu leh ṭhin. Ka na tuamtu tur erawh an awm ngai si lo.

Facebook-a ka ṭhian chhar thar zingah chuan Beiralai nen kan inkawm ngeih bîk em em a, midang zawng aiin kan inngaina a. Kumin May thla aṭang chauhva inkâwma inbe ṭan mah ni ila, kan inngai thei em em a. Ani pawh fahrah a ni a, chu chuan min phuar nghet sauh sauh va. Kan inbe zing telh telh a, a tâwpah phei chuan kan inhmangaih chho ta hial a. Inhmangaih e ti lo chuan Jc-a nena kan chanchin chu ka hrilh a, dawhthei takin min ngaihthlâksak ṭhin. Ani pawhin a bialnuin pasal a neihsan dan te min hrilh a, fahrah a nih avanga a hrehawmna a sawi te chu ka va hriatthiampui tak em!

A fahrah nihna chu min tinghettu a ni a, ka duhna leh hmangaihna tizualtu a ni. Facebook aṭanga intawng kan ni a, password inhrilh tawnin facebook-ah kan inrâlsai a, thîkthu pawh kan pe chhe narawh e! Comment leh thil dang dangah theihtâwpin kan fimkhur a, mahse, inthup sên a lo ni lo va, ṭhiante’n min hre ta vek a. Mahse, pawi kan ti lo; kan inhmangaih tho alawm. Hmangaihna hi a ni lo’m ni, kan damchhan?

Ka rilru zawng zawng ka pe a, ka thinlung ka hlân thlap a, amahah ka innghat tawp bawk a. Chutiang chiah chu a ni vein ka hria a. Chumi a nih avangin thil hotë-a langah pawh thîkthu kan pechhia a, kan inhau fo ṭhin. Facebook chu hmang an lo tam a, mipa leh hmeichhia tam tak, inang lo tak tak an lo tam a. Min lo duh tâwk an awm a, min duh mai duhtâwk lova zahtheihloh chhuah hreh hauh lo an lo awm zel bawk a! Chu’ngho chuan inbox lamah message lungkuai tak tak an lo thawn zut a, pângngai takin chhâng lêt ṭhin mah ila, chu’ng an message-te chu ka hmangaih em em tân chhiar nuam a lo ni hauh lo va. A tâwp a tâwpah intlawn leh hliau hlau a ngai leh nge nge ṭhin.

Chu chauh chu kan inkara harsatna thlentu a ni hauh lo; a zu in ṭhin mawlh hi a pawi ber mai. Zu a in châng chuan ka fuih a, ka hrilhin ka zilh ve ṭhin. Fahrah nun khawharthlâkzia ka hria a, a nun khawhar ngawih ngawih tâna tui hnâ nih ka tum tlat ṭhin a. A zu inna ringawt chu ka tân kalsan phahna tham a tling lo (emaw ka lo ti ṭhin a..), ka hmangaihna a sáng em a ni. A zu ruih lungpuam lai chuan fahrah a nih avanga hrehawm a tihzia min hrilh ṭhin a, theihtâwpin fahrah ve tho hian ka lo hnêm ṭhin. Mahse, zu a nghei thei si lo.

A châng chuan a zurui hian thîk tur ringawt a zawng a, a ṭhianpa ngei ngei pawh a thîk ṭhin. Chu’ngte chu a ruih vang mai maiah ngaiin ka theihnghilh lui a; min hauh hrep châng te hian ṭap ṭuau chungin ka nui lui ṭhin asin.

A naupang zâwk ni mah ila, kawng engkimah a puitling zâwk anga ka awm a ngai a; a hmeichhia zâwk ni mah ila, ka ngaihsaka ka duat em em a ngai ṭhin. Beia chuan ka hmangaihna a hmuh hmaih bîk hauh lo — “Him, i mak ka ti ṭhin. Ka sual, zu ka heh, ka duat lo che, ka thinchhe bawk; mahse, i rilru a ngai reng a, i mak ngawt mai,” min ti thlâwt a. Mahse, zu mawlh hi..

Hmânni lawk, November ni 30 zân khan ka hmangaih Beia chuan min rawn phone a. A mak ka ti, a der paw’n ka nui thei lo, nâ ka ti lutuk! “Hmeli, min hmangaih lo; kan inṭhen nghâl tur a ni. Min bum char char a. I hate you but alive you. Phone dah rawh, min ngaihsakna lem kha ka mamawh lo,” a rawn ti mai chu! A nâ asin! A na ngawih ngawih. Hmangaihtuin hmangaihte hnên aṭangin hetiang thu hi a beisei ngai lovang tiraw? Nang paw’n i beisei ngai bîk lo tiraw? Kei paw’n ka beisei ngai lo va, mahse, kan beisei ber kan hmuh loh laiin kan beisei loh a lo thleng fo ṭhin si.
 

Hmân zân lawkah pawh min rawn phone a, “Him, nang ang hmeichhia hi ka tân an awm lo a nih hi. Min ngaidam rawh aw..” a ti a, ka ṭap zawih zawih a. Mahse, kan inṭhen tawh a, ka lêt tawh ngai lovang. Ka na nawn duh tawh lo, zu hi a nun a râwng em a, ka hnaih ngam tawh lo a ni.

Beia kha a sual lo; a lerh lo; rinhlelh tur paw’n a awm ngai lo. Facebook-ah pawh a password min hrilh mai a, rinhlelh tur ka hmu ngai lo. Nitin vawi li min be ziah a, call balance a neih loh pawhin a chhûngte a thuntir mai ṭhin. Chuti khawp chuan min ngaiin min thlahlel a, mahse, chu ringawt chuan zu avanga kan inṭhenna a dâl zo ta si lo. A nâ asin; a na ngawih ngawih. Thil nung ni hauh si lo hi hmangaih ṭhen chhan a tling si.

Sim turin ka ti a, ani pawhin, “Him, min simtir hrâm rawh aw..” a ti ngawih ngawih a, theihtâwp ka chhuah a; mahse, a sim teuh berah pawh, “Sim ka tum ang,” a tih mai hi a ni si a. Zu hian min pawt ṭhen ta a, tuna a awm dan tur chu ka ngaihtuah ngam lo. Ka ṭhian, diktak chuan maw.. Ka va’n khawngaih tak em! Inṭhen tawh mah ila, ka hmangaihna a bâng thei chuang si lo. Ka hmangaih ber chuan zu ngawl a vei mêk asin!

Ka ṭhian, min ṭawngṭaipui rawh aw.. A ṭul chuan mi ṭawngṭaipui aiin ka hmangaih chu ṭawngṭaipui zâwk rawh aw.. Ka hmangaih em a, inṭhen tawh mah ila, zu bawih aṭanga a chhuah hun ka thlîr reng asin.

He ka ṭhiannu hian a chanchin min hrilh a, mi ngenna angin ka ziahsak ta a ni. Hmangaihna kawngah pawh zu zet hi zawng buaina bul a lo ni e.

Share this

TS Khupchong