Nimin, December ni 16, 2016 khan kan zirtirtu, ka mi ngaihsan em em Prof. R. Thangvunga pension kan thlah a, MZU Mizo department atanga zirtirtu pension-a chhuak hmasa ber a ni. Amah hi November ni 4, 2014 (Thawhlehni)-a ka lehkhabu 'PINDAN KHAWHAR' min tlangzarhsaktu a ni a, chuvangin ka tan chuan a hlu lehzual a; a hova kan hun hman tam tak te ka ngaihtuah chhuak a, ka lung a tileng hle.
M.A.-ah semester hnih ngawt min zirtir a, M.Phil course work-ah min zirtirtu ber a ni bawk a, amah ka hriat chin avangin ka zirtirtu chuam a ni ka ti lo thei lo. Kan sir pakhatin a sawi fo thin chu, tum khat chu MZU Mizo Department-a HoD a nih laiin, office-a wire bung ilo vel hmanna awm tawh lo hi in sa lai a nih avangin mamawhna a awm takin tiin a hawn a, a tukah office-ah a rawn keng leh vek a. "Ka tã ni lo ka inah a awm a, zankhuain ka muthilh theih loh phah a..." a ti nia maw le!
Nikum, 2015-a MZU Mizo department-a zirlai thar lak tur entrance neihah sawi deuh laih a awm kha, tam tak chuan kan la hriain a rinawm. Khami chungchang kha chiang takin hre lo mah ila, a fair avang leh a dik vang zawk a ni. Mi thenkhat chu ni sela, mahni leh department mualpho aiin tiin a tira tling anga an tarlan ang khan an kal tlangpui mai tur a ni a; ani erawh chuan dikna avangin mualpho a ngam a, an tisual tih a hriat hnuah a siam tha a, a mualpho phah ta reng a nih kha. Mahse, thil awmzia hre chiangte erawh chuan amah an ngaihsan phah hle.
Kum hnih chhung HoD a nihna hnuaia zir ka nih avang leh, kum hnih zet a zirtirna lo dawngtu ka nih avangin a dikzia leh a rinawmzia ka hre chiang em em a; ani ang hi ka la hmu tam lo ngawt mai. Subject har apiang a la emaw tih mai tur a ni; a zirlaite zingah a subject awl ti an awm ngai pawh ka hre lo. Zirlaibu leh lehkhabu dang en lem lovin class room-ah chuan min zirtir par par thei a, a kuma kum zantin maia kan zir tlut tlut pawha kan hriat hleih theih loh hi a thawnthu sawi par par thei a, a hriat dan hi pui tak a ni.
Philosophy lampang a tuipui em em a, Plato, Aristotle, Socrates, Thales etc. te hre hneh per per tak a ni. Literature lamah lah chuti bawk! A thusawi kar lakah hian "John Milton-a 'Lost Paradise'-ah chuan..." tih ang reng te, Matthew Arnold, Shakespeare tih angreng te chu lehkhabu chhiar nawn ngai tawh lova hre tak hi a ni tawp. Literary critic, poet etc kilkhawr tak tak thlengin a hre em em ringawt mai a, a thusawi tifiah leh tichiang turin tlachawp deuh pawhin a sawi thei nghal zel. Linguistic a ni emaw, Theology a ni emaw, history a ni emaw, ka ngaihdanah chuan a master vek!
Exam, test & assignment paper hi en uluk thei tak a ni! Amahah chuan dik chu dik, dik lo chu dik lo a ni mai. Assignment phek 20 vel pawhin ziak ila, thumal (word) khat tihdik loh pawh a thai bial kalh kalh peih. A thiamah chuan mark a ren lo nasa a, thiam lote chuan mark an hmu tlem thei hle thung! Exam dawnah hian suggestion hi min pe a; a fing thiam bawk a, zirlai zawng zawng zir vek loh theih loh hian suggestion min pe thiam nia.
Class-ah tumah a hau ngai lo. A zirtir laiin lo muthlu lawp lawp awm pawh ni se, a hau ngai chuang lo. A zirtir ngaiin a zirtir mawp mawp mai a ni. Pa uang ve thei tak leh fiamthu duh ve tak mai hi a nia. A thusawi tifiah turin practical-a han beih zauh te hi a chîng reuh a; han nuih dar dar châng te kan nei thin. A lehkhabu ziak leh lehlinte hian zirlaibu-a hman a hlawh viau. A bikin literature zirlaite leh tuipuitute tan chuan mi hlu a ni. Vanghmun chhuak Pu Vungtea hnen atangin ka hriat ngai loh tam tak ka hre thar a, ka tan chuan a hlu thlawt. Amah a dik em avangin, zirlai piah lamah pawh zirtirtu ropui tak a ni ka ti lo thei lo a ni.
A chanchin sawi tur tam tak ka hria a, ka tawn ngei leh mi sawi ka hriat te a ni hlawm. UK (Upper Kanan) Presbyterian Kohhran-ah Kohhran Upa a ni mek a, a nupui leh a fanute pathum nen an khawsa mek a ni. A fate pathum pawh zirnaa mi hlawhtling tak tak vek an ni a; "pawl khat an zir atangin vawi khat mah ABC pawh ka zirtir ngai lo" a ti. Chuti chunga mi hlawhtling taka an chhuak thei hi, puitlin a zirtir dan hi turu leh namailo tak a ni tih loh rual a ni lo. Puanthui thiam tak, kuthnathawh ngaisang tak a ni bawk. A chanchin hi sawi tur a tam khawp ang.
Ka zirtirtu chuam, ka ngaihsan em em hi rei tak dam sela, thuziak lamah pawh nasa lehzualin inhmang sela ka ti — Mizo zingah mi ropui leh thiam tam zawk an chhuah theih nan. A pianna hmun hi hei aiin thlang lehzual sela chuan, T.S. Eliot-a te hming tlarnaah chuan a tel ve ngei ka ring. Ka sawi uar lo.
0 Comment to "Prof. R. Thangvunga"
Post a Comment
Eng nge i ngaihdân?