22 December 2022

Pu Zoramthanga sawp hnu Er Lalrinawma

Zoram politics ngaihven ik tawh chuan Pu Zoramthanga leh Er. Lalrinawma hi tu nge an nih hrilhfiah hranpa an ngai tawh awm lo ve. Er. Lalrinawma'n a hming bula 'Er' tih a dah hi, a chhan an sawi dan chuan, an thenawmah Lalrinawma ve tho hi a awm a, a lehkha tur sorkar (etc) lehkha pawimawh hi a thenawmpain a lo dawn chang te, a thenawmpa lehkha tur a lo dawn chang te a awm fo mai a ni awm a. Chuvangin miin thu an rawn angin, a hming bulah 'Er' an dah ta a ni an ti. Hemi chungchang hi amah tak phei chu ka la zawt lo va, a dik ka ring.

Er. Lalrinawma hi kum 2013 khan, MNF ticket-in Tuikum-ah a tling a. MNF tlak runpui a ni a, hemi kum hian MNF-in seat 5 an la a, Pu Vanlalzawma, Pu Lalruatkima, Pu K. Sangthuama, Dr. K. Beichhua (Pu Zoramthanga'n a mawnga a pet taka hi) leh Er. Lalrinawma an ni. Anni 5 hi MNF dinhmun chhiat lai ber (state kan nih hnua MNF-in inthlan a hmachhawn tawhah seat an lak tlem ber dawt)-a MNF khaidingtute, MNF tana rohlu, mi hlu em emte an ni. Nimahsela, an zinga damkhawchhuak (survive chu) mi pahnih khat chauh an ni.

Pu Vanlalzawma hi party lamah Vice President-in a awm a, 2018-ah a tling ta lo va, sorkar hnuah Serchhip by-election-ah ding mah se, a tling lo. Electoral politics-ah a thi a tih theih ang. Party lamah erawh President-in a chhuak ngei ang! Dr. K. Beichhua hi chhim lama MNF khaidingtute zinga mi a ni a, term laklawhah minister ata paih chhuah (knockout) niin tuna a dinhmunin maian chan pawh a tluk ta lo.  Pu K. Sangthuama hi 2018-ah a tling lo va, a bialah by-election neih niin ticket chan beisei hle mah se, dintir a ni ta lo va, Zoram politics-ah a hun a zo a ni ta mai. Pu Lalruatkima hi Pu Zoramthanga good book-a chuang reng, chumi atan pawh lamtang/pawl (groupism) nei tha em em mai a ni a, tun thlengin a dinhmun a sang zel a tih theih ang. Kum rei lo te hnua MNF elected OB a nih pawhin thil mak a ni lo vang. Er. Lalrinawma chu 2018-ah a tling leh na a, Dy. Speaker-ah dah a ni.

MNF MLA 5 zingah 2018 khan mi pathum an tling leh a, chung zinga pahnih chu Minister of State (MOS) an ni a, pakhat Er. Lalrinawma erawh chu Dy. Speaker-ah, thu takin, tih theih ngah lo tak siin a awm a, MNF Thalai lamah President a ni bawk. Opposition a nih atanga MNF Thalai President a ni a, kum 2018-a MNF-in sorkarna a chana ani pawh a tlin takah chuan, MNYF Hqrs chuan Minister a nih theihna turin theih tawp kan chhuah ve a. Ministry form (siam) a nih hmain party President Pu Zoramthanga kan hmu a, a beidawnthlak hle. Term laklawha reshuffle neiha Minister nihtir erawh a sawi thung. Amah Pu Rinawma erawh a phun lo va, a rilru erawh a na ve hle tih hai rual a ni lo, a bialte pawh an rilru a na.

MNF sorkar term chanve a ni a, hripui len vanglai a ni bawk a. MNF Thalai chuan Pu Zoramthanga chu a pisaah kan hmu a, Pu Rinawma chungchang chu kan sawi leh a. Hripui leng chhuanlamin, beidawnthlak takin min chhang. MNF Thalai hruaitu thenkhat phei chu kan thin a rim em em a, ani erawh chu thu awih takin a dinhmun a pawm leh mai a. Minister dinhmuna hlan kai a tum lo tih chu a chiang ta hle a; a bial mite pawhin nawr nasa mah se, awmzia a awm ta chuang lo a ni.

MNF sorkarin kum khat tha hun a la neih laiin, tun hnaiah Cabinet Minister a rawn ni ta nawlh mai. Pu Zoramthanga'n Pu Rinawma hi Minister-a hlan kai a tum lo tih chiang thawkhata kan inngaih tawh laia Cabinet Minister-a a hlang kai hian ngaihtuah a tithui hle. Chhim lama MADC sorkar buai hi hmanrua pakhat mai a ni tih hi ka rin dan leh politics ngaihventu tam tak rin dan a ni a; mi thenkhat (Er. Rinawma ni lo) dinhmun sang zawka hlan duh avangin Dr. K. Beichhua an dahkham tih hi ka mimal rin dan leh ngaih dan a ni. A rawng teh e maw, politics hi chu! Groupism | Favouritism... MNF headuarters chhungkuaah hian group lian tak pahnih a awm thin a, pakhat zawk erawh phehthluk a ni tawh a; group lian tak pakhat a kal muah muah mai. Vice President an nei tawh a, Cabinet Minister an nei tawh a, General Secretary leh Secretary-ah te an indah fer fur tawh bawk. Anmahni an invulh lian a, hna leh nihna inpek chungchangah pawh nihlawh tak an ni! Party president ber hi an hmanruaah a tang a, ani lah chu a inhre der si lo. MNF-ah hian puak dur tur hi a awm har lo vang (A ni lo lam kan peng thui tep).

Er. Lalrinawma hian Cabinet Minister turin hun tam a nei tawh lo. Tun financial year hi thla 3/2 vel chauh a awm tawh a, hamthatna emaw, hnathawhna tak tak emaw hun leh sum a awm tawh lovin a rinawm. Kum thar chiah hi budget a neih ve theih hun a ni a, inthlan kum a nih avangin inthlan hma hun eng emaw zat chu sorkar che thei lovin a awm leh dawn a. Thla 6 tha vel bak chu a Minister power show theihna, hnathawh theihna hun a nei meuh lo tih a chiang a. Chuvang chuan, tuna Cabinet Minister dinhmuna an hlang hi sa tahchhuak pek ang chauh a ni a, amah leh a chhungte tan leh a bialte tan thil lawmawm tak a ni hran lo.

Kum 2017-ah MNF Thalaiah President a ni tan a, a President-na hnuaiah General Secretary i/c Publicity ka ni ngar ngar a. Kumin, 2022-a party politics ka bansan thlengin he dinhmun hi ka chelh a, ani chiah hi President ka hrawn a ni. Publicity Department changtu ka nih angin a zinna khawi kipah ka zui a, hre chiang ve thawkhat turah chuan ka inngai. A bialah ringawt pawh vawi 100 chuang chu kan zin dunin ka ring a, vawi khat mah zan riakin kan zin lo thung. Kar khata vawi hnih kal tumte kan nei a ni. Chuti taka a bial a tlawh zin chhan chu, a fund hmanga hnathawh a vil a, thawh dan tur ruahmanna a siampui bawk a; a fund hmanga hnathawhte chu a vei em em thin. Ramhnuai hla tak taka kein kan kal a, loneitute leh huan neitute tan lirthei luhna turin feh kawng a lai a, chungte chu an laih tawp thlenga tlawh a duh zel bawk si a, a hnung zui turin thlan a tlak ve phat phat a ngai thin a; a PR (thuchhuah) pawh kan siam ve malh malh.

Khaw chhung aiin khaw pawnah MLA fund a hmang tam zawk a, bial danga an tih lem loh thil tha tam tak hi a ti thin. Fehkawng kilometre tam tak a laih bakah tlawmngai pawlte kawl turin oxygen te a sem a, rikrum thilah an hmang tangkai a, thawhah avanga hmunpui pan ngaite nunna a chhan fo mai. Tlawmngai pawl hrang hrangte chu party leh lamtang sawi lovin inhlawhna a siamsak a, puanthui zirna in chu khaw hrang hrangah a din a, MHIP a enkawltir mai a. Damlo natna khirh zawkte'n an bill theih tur scheme eng eng emaw hai chhuakin hma a lakpui thin a. MLA leh Minister-te lo beidawnpui kawng leh khelmual a lai tlangin a lai zawl a. A MLA fund hmanna tangkai tak tak hi sawi sen rual a ni lo vang. Kei chuan MLA fund hmang tha leh hmang daihzai berah ka ngai a; Pu Zoramthanga hnuaiah MLA tha a awm theih tih tilangtu niin ka hria.

Minister te han niin PWD te han enkawl sela, ramin kan thatpui turzia hi ka suangtuah fo thin. Dik taka thil ti thin, hna thawh tha ngai pawimawh em em, nationalist khat tlat a ni. A nun a tlawm a, a nun tlawmzia hi sawi tur hre hnem pawl ka ni awm e. Chutiang mi chu Pu Zoramthanga hnuaiah a langsar lo va, dinhmun tha a chang hek lo. Minister a ni lo chung pawha MNF ministry tihmingtha em emtu hi kei chuan Pu Zoramthanga'n a sawp ka ti lo thei lo. Chutih rual chuan, mi dang kara Minister a han ni ve hrim hrim hi Er. Rinawma ka lawmpui tak zet a, hun rei lo te chhung chauh nei mah se, hna a thawk nasa hman em em dawn tih ka ring tlat a ni.



Share this

6 Responses to "Pu Zoramthanga sawp hnu Er Lalrinawma"

  1. A ngaihnawm, ngaihtuahna luah zui rauh rauh thil a awm ṭeuh bawk. A taka hun rei tak MNF Party/Politics ah i tel ve miau avangin, i thu ziak hi a rintlak em em bawk in ka ring a... MAK tih deuh te pawh ka nei nual mai!...

    ReplyDelete
  2. I sawi hi a dik ang. MNF chhiat laia house-a a thu sawi ṭhin dan aṭangin ka lo ngai sang daih tawh. Mahse, MNF ministry-a ṭhu langsar ve tura ka ngaih kha hnungzang lang ruaka phum a ni kha mak ka ti hle reng a ni.

    ReplyDelete
  3. A MLA lai khan DISHA meeting ah ka tel ve zauh zauh a, Er Lalrinawma hi a taimain thil a zir peih tih a hriat. Sawrkar schemes hrang hrang sawi zau tur leh zawh tur a hre viau zel. A bial a hre chiang bawkin ka hria pa tha tak a ni, Minister a ni hi ka lawmpui e.

    ReplyDelete
    Replies
    1. Ni e, a inzir zau peih khawp mai. MLA tha tak a ni a, Minister tha tak a nih ngei ka beisei.

      Delete

Eng nge i ngaihdân?