Chhêmdam Thlifîm: Hmangaihna Tuboh [Bung 2]

Bung 1-na chhunzawmna...

Kan chhungkua hi chhungkaw pangngai tak kan ni a, ka nu leh pate hian kei fapa mal, fanu pangngai pakhat leh tuai pakhat an lo hring tawh a. Ka hriat phak chinah kan tam lai berin pasarih kan ni a, mahse, ka pu leh kan upa ber dawt hmeichhia an boral tawh avangin panga kan nit a tihna a nih tawh chu.

Ka pa hi pa laihawl, kum 45 mi vel, tawng tlem lam deuh hi a ni a. Tum khat chu khaw pakhatah chingit zuarin kan zin a. Chawchhun ei tur pai nachang kan lo hre si lo, ni sa bawk nen kan chauhvin kan riltam nasa mai a. Thlen ina tlaia chaw kan han ei chu riltam nen kan ei teuh va. Thlen inpa chaw bel bula thu chu a lo bengvar tawk lo nge ni, a tawp lamah chuan chaw khawrh nachang a hre ta reng reng lo mai a. Ka pa kha a lo la puar awzawng lo hi a lo ni a. A sawi hreh deuh si, a thleng te kha thirfianin a’n vaw ri deuh chhang chhang thin a, a la rawn khawrh chuang bawk si lo. A tawp a tawpah chuan a lam ta tawp a.

“Chaw — ve tawp mai a!”

“A awm tawh lo!”

A tho chiang teh asin. Khami ni atang kha chuan vawi khat mah kan thleng nawn leh ta lo.

Ka nu ve thung chu inkhawm taima tak leh tawngthei ve tak, zing tawngtai inkhawm thulh ngai lo, mihlim kan tih ang chi hi a ni a. Fiamthu pawh a duh angreng hle a, kan kohhran nuhovin tum khat chu intihhlimna an nei a. Chutah chuan ka nu chu item an neihtir ta a. Hetiang hian thu a sawi alawm!

‘Vawiin hian Samari mitha, Jerusalem atanga Jeriko khuaa zuk kal, suamhmangho zinga zuk tlu luta thi mai tura an hnutchhiah chanchin atang khan Pathian thu kan ngaihtuahho dawn a ni.

‘Ngai the u, Sheba Lalnu chu vanneihthlak takin a sakawr tawlailir changkang zet hian a lo kal hlauh mai a; a kekual leh thirphanah pawh silver ngat a hmang a ni. Samari mitha chuan hliam tuar chu a tanpui dawn lai takin Elija chu a mei tawlailirin a lo tlan a, Sheba Lalnu chu intlansiakpui turin a rawn sawm ta mauh mai. Sheba Lalnu chuan remtiin Samari mitha chu a phur a, theihtawp chhuahin chhum zingah, thawchham khawpin an tlan a, a va ropui em! A ropui ka tih chu a rim te a va nasa tak em!

‘Sheba Lalnu chu tawlailir khalh thiam tak a nih loh avangin Samari mitha chuan pawi a ti em em a, nakinah chuan tawlailir chhuatah a chhuk a, a zuk mu hahdam ta zawk a. Mahse, rei vak lovah chuan khawii lai nge an thlen tih hriat tumin a han dak chhuak a, Juniper thing hnuaia an tlan lai tak a lo ni a. A tang hreute chuan a samah an lo man a, lei leh van inkarah ni sawmli leh zan sawmli zet chu a thên ta nawlh nawlh reng mai a.

'Choakin chaw te, khaukhuap leh ram khawizu te an rawn pe thin a. A nupui Delili a lo kal hlauh mai a, a sam chu a rawn tansak ta thawt mai a; a then pialtlep lei pan hmunah te a tla a, a then leithaah, a then chu hnimhlîngnei zingah a tla a. Samari mitha chu a tho va, a pa hnena kal turin a chhuak ta a.

'Vanduaithlak takin kawng a bo va, kawng lian leh mam tha zawk chu a zawh thla chawt a; a kalkawngah chuan tleirawl pakhat hian milian zet mai hi virvawma vawm thlûk tumin a lo veh a lo veh a, mahse, Samari mitha chuan a ngaihsak zui lo. Kawng bula thingbuk kâng a hmuh chuan a thingthi a, "Lalpa, hausakna ka dil lo che, kawng dik zawk ka hriat theihna turin finna min pe rawh," a ti a.

'Tichuan, a kal zel a, gate te tak tê awmna chu a zu thleng a, chhum zingah a kal tlang a, chu chhum chu antam mu tiat lek a ni. Tichuan, chhum a chhuahsan hnuin ni sawmli leh zan sawmli ruah a lo sur a, khawvel chu tsunami-in a nuai zawm avangin tuiin a chîm ta a. A chuanna tur lawng a tuk a, "Adam, Adam, khawiah nge i awm?" tiin aw a hria a. Ani chuan, "Heta hi ka awm e, mi tîr ta che," tiin a lo chhang a.

'Chutih lai chuan lawng chhûnga ramsate chu, "Tu tak vawrh chhuak ang maw?" tiin an lo lungngai hman hle a. Thum an vâwr a, Samari mitha chungah chuan a tla ta thuai a. Lawng atanga vawrh chhuah chu a thlang a, an han vawrh chhuah chuan sangha lian pui puiin an lo ei zo nghal vek a. Ni thum leh zan thum a vei chuan vaukamah an luak chhuak leh a, a lawm lutuk chu, "A ropui e, a ropui e," tiin a au ta vak vak mai a ni.

'Samari mitha chu kawngah chuan a chhuk zel a, a ril a lo tam ta a. Mi pakhat, chhêk-in thiata a aia lian zawk lo sa mek chu a va hmu a. A hnen atang chuan chhangper panga leh sangha pahnih chu tangka sawmthumin lei a tum a, mahse, chhêk-in satu roreltu tlangval hausa tak mai chuan, "Mihring hi chhang chauhvin a nung lo ve, nangmah va inâwkhlum zawk rawh," tiin athu a lo ràwn a.

'Mipui tam tak zingah a kal ta a, mipa chin ringawt pawh sangnga an tling daih a ni. Eng chena hla nge kawng la awm chu hmuh a duh avangin theipui kungah a lâwn a. Mi pakhat hian a rawn en chho va, "Lo chhuk rawh, mihring mantu-ah ka siam ang che," a ti a. Ani chuan, "Nupui ka nei ta a, ka lo chhuk thei lo vang," a ti a. Theipui kung atang chuan hla tak a thlir a. Babel insang a va hmu a, insang chhîpa Jezebeli, a kawrfual ze hrang hranga inthuam a va hmuh chuan, "Rawn namthla rawh u," tiin a au a. An rawn namthla tak tak a. "Rawn namthla nawn leh rawh u," tiin a au leh a. Vawi sawmsarih hmun sarih an rawn namthla a. A keh them bangnawite chu an rût a, bawmrang sawmpahnih a tling a ni. Unau duhtakte u, tunah hian hei hi ka zawt duh che u a ni. Rorelna ni-ah chuan tu nupui ber nge a nih tak ang le?' tiin.

He a thusawi hian sawi leh lawm a hlawh kher mai. Mi thenkhat phei chuan fiamthu thawh nana Pathian thu han hman chu tiin an dem viau a, mahse, ani nu tawngthei ve tak tih takah engtin tin emaw a insawi thiam leh zung zung a. Amah sawiseltute chu inthiam lo ram ram khawpin a siam lêt erh thun!

Zan khat chu camping tiak zan a ni bawk a, kan inkhawm chu kan tui ngang mai. Ka nu erawh chu a hritlang khuhpuak a nat em avangin a rawn inkhawm ve lo va. Hla kan sa a, kan nawn tlut lut a, rei fe hnuah chuan nu pakhat hi a rawn tawng lut lawng lawng a.

"E heu! Tun tum zing tawngtai inkhawm chu kan va thahnem ve!"

Ka han hawi chhuak a, ka rin ang ngei ngeiin ka nu lo niin! Ka hawi lut rang kher mai. Hemi tum hian chairman pawh zing tawngtai inkhawmah a chair tlang nghal a ni.

Kan tuai neih chhun chu ka û chiah hi a ni a. Ka nu hi chhûn ve deuh rohvin inkhawm peih ve zet mai leh tawng cheh ve thawkhat hi a ni a. A taksa ruangam indin dan vel han en chuan hmeichhia tur mipaa piang (tuaia piang?) ni awm tak hi a ni zawk a; a âwm te chu a hnawh pâwng ve pàr a. A hming diktak chu Rorehlova ni mah se, ani chuan 'Akimi' tia koh a duh tlat thung. A hming, Rorehlova hi ka pu sak a ni a, hmanlai Fanai lal ropui leh huaisen, pâ em em mai, Rorehlova hming chawia a sak a ni a, vanduaithlak takin a pâ ve ta lo mai pawh a. Hming put chhan luah zo lo ber a ni hial awm e.

Pastor bial fang thuhril zan tur hi a ni a. Chhak lamah pahi, thlang lamah nuho leh a laiah nula leh tlangval thalai rual chu an thu khat tlat a. Tan dar rîk hma hretah chuan 'Akimi' chu a hlabu zakzeh tãt chungin a rawn lut zãw zãw a, ka lo melh ru reng a. A langsar chin a thleng ta maw tihah a ding chut a, hawi vual vual chungin, "Khawiah nge tuai hi kan thut ve dawn?" zuk ti no piak a! Insûm theih ni tawh hek lo, chairman leh pastor hovin mipui an nui bu tlawrh tlawrh mai a.

A zahthlak duh haih haih ngei mai.

Kan unau zinga upa ber K'u Pari ve thung chu kohhran leh khawtlang thiltihnaa inhmang tak a ni a, a hobby-ah pawh 'hnatlang' a ti mai thin. Mak tak maiin ka nu aiin MHIP member a ni hmasa a, ka pa aiin politics a tuipui zawk bawk. A ha nawhna lamah a hapui pakhat a nâwt nghîng tawh a, a hahmai chu sawi lâwk awm miah lovin a bung hmak tawh bawk. 'Mami' tia koh hi ka nu pawh a inthlahrung ve deuh thin tih a hriat theih a, kei phei chuan bawmranga khung hial ka rawt tawh a, a hlawhtling lo.

A zan mu a tawngvaih changin 'YMA aiin ka upa zawk' a rawn ti chhuak fo thin. A aia upate pawhin an zah rûk hial khawpa û ni mah se, kan chhungkaw member-ah chuan zuk leh hmuam ti lo awm chhun a ni a. Kum sawmthum leh panga lai sahdah a hmual lo tawh a ni.

Hei hi kan chhungkaw chanchin tlangpui chu a ni.'

Tukverh invaw ri thuai thuai chuan boruak chein thli a siam a ni tih a tilang a, kawngkhar inhawng ri rawk chuan ka thianpa Rotluanga rawn lut mek chu mi hmuhtir bawk. A rawn kal hnai a, ka hma dawhkana lehkha ziak inchapdarh nuai chu a rawn en nghal thuak thuak a.

"E khai! Hetianga ziah tur a ni reng reng hleinem. Mahni chhungkaw chanchin ziah tur tih avanga khatianga ziah vak tur kher tur a ni lo. Thaichhia la, ziak tha leh mai rawh."

Ka ziah sa chu ka X nghal hmak a.

A hran ziah leh ka tum mek lai chuan, "Thawhtanni ami tur a ni lo'm ni? Nakzanah emaw ziak mai rawh. Vawiin chu kan huanah sava veh te'ng u. Chaw in ei tawh em?" a ti leh a.

"Ei nang."

"Ei har thei si. Mafela leh Kima leh Zothana te pawh ka sawm ve tawh a, min lo sawm chho mai dawn nia. Ka hmanhmawh, ka rawn hrilh zuai che nih hi, ka phei nghal."

Thu leh pawh sawi hman awm lovin vai vawih aia rang takzetin a chhuak nghal a. "Rotluanga thet thut hi a... Sava veh turin rilru leh taksa lamah pawh ka la inpeih lo nasa asin maw le..." ka ti bui bui a. Chaw ei khamah chuan thingtuai put chhuanlamin ka chhuak ta a.

Rotluanga te huan kan han thleng chu a hrehawm kher mai. A pikin a hnawk si, hnim bawn hlirin a khat a. Thingthupui kung ro rê rû a tam em em a, chu pawh a zîk no lai a la ni lo zui a. Hlîng leh chabet chi tinreng nen, sanghar leh vawk intlat pawhna tih hriat reng reng hi a lo ni a, sava hmuh tur a awm chai lo nen. Thingthupui kungah ka lâwn ta vel mai mai a.

Ka hoh a rawn chhuak ta tlat pek a. Mahni maia hoh chu ho viaua hriain midang ka au va, an rawn pumbawh chho tuih tuih hlawm a. Kan lâwnna thingthupui kung hi hniam deuh, upat hmel zet mai leh hnah nei mang tawh lo hi a ni a. Thingkung dang sáng vak a awm loh vangin thlang lam ram a lang chiang viau nghe nghe.

"RT, sava veh tur pawh a awm loh hi, hmun dangah chuan ka kal peih tawh der lo a nia aw..." ka ti chhum hmawk hmawk a. Midang pawhin 'ni e' an lo ti sap sap a.

Ani chuan, "A awm ka ti reng reng hleinem. Hetianga ramhnuaia awm vel mai mai hi a nuam alawm le. Sava te chu veh veh a ngai lo, an khawngaihthlak em mai. Kei chu ka duh tawh thak lo," a han ti a.

Kima chuan, "A ti ngai lo ang mai a..." a lo ti nang nang a.

Kei chuan, "A, veh lo ila a ni mai lawm, kei pawh ka khawngaih ve deuh roh thin a. Sava perhthla tam nih te hi kan la intihtheihpui em em lehnghal a. Chu, i hria maw, ka sawi chu?" tiin Mafela ka han melh zauh a.

"Nui vur vur chungin, "Ka kut themthiam leh hmui hi chu in thîk maw le. Sa in ei tam phah tehreng nen. A perhthlak in sawisel a, a perhthlak sa ei dawna a chuh chak chak hi in ni leh tho sia," a ti a.

Ho tê tê sawiin kan inhnial fiam a, kan nui uar uar a.

"K'u... Kan changrual kha sawi rual mai ang u," tiin hoh ka rawt a, an remti tlang a. Aw kan thian hrak hrak a, thingkâk hnai remchang apiang kan vuan deuh tui hlawm a. Chutah ring lêng lâwngin,

"Ing lah lah, ing lah lah,

Pailia rul, pailia rul,

Ingngang!"

kan ti rual ta thup thup a. Chu mai pawh chu la duhtawk lovin,

"Ang jing bung,

Bung ang jing,

Ua...ha..ha!"

kan ti khâwk leh rum rum a!

Tleirawl rual panga the thaw inthuruala au kan ni bawk a, a ring ta duh ram ram kher mai. Kan awmna thlang ruam velah te chuan a khâwk rum rum a, ral hla taka sava awmte pawh an thlâwk sawn sap sap bawk a, leia kaw nei chi te pawh lo dâk chhuak zawk zawka mawi a ni.

Kan han ngawih leh deuh thup lai chuan Zothana chuan, "Sava chu an awm vak lo tak tak a nih hi, kan au rin tehreng nen, thlâwk chhuak hmuh tur an vâng em mai," a rawn ti nghal zat a.

"Ni e," ka lo ti boh a.

"Ti leh law law ila," ka'n ti leh a.

Chutah inthurual zetin,

"Vai masaaaa...leh buhman,

Leh buhpih

Leh tai!"

Kan duhtawk lo, a tawp nan...

"High Neck!"

Kan nui uarh uarh a. Thawklehkhatah kan awmna zar chu 'leh' tih pawh awm lovin a bal ta hlawk a, rang zetin leiah ka tla thla dawp a. Ka tlâk fuh chiah loh avangin ka bek ka sawh a, a na hle. Ka thal der a, chung lam ka han en chhoh nâk chuan, Rotluanga chu a lo inuai tâng tâwk tâwk a, a ke vuanin Kima pawh a lo uai nal nal a!

Rotluanga chu a au tuarh tuarh a.

"Min thlah rawh, min thlah rawh! Kima, min thlah rawh, ka kekawr i pawtthla ve dawn!"

Kima lahin tlâk hlau ve tho a nih avangin a thlah ngam bik der si lo. Rotluanga kut kham tihngaihna hre lo lutuk chu a inthên vak vak a, a tawp a tawpah chuan a kekawr chu pawt lipin Kima pawh a rawn tla thla ta nge nge a.

Kima rawn tla thla chu a hnang a, ka'n chûm leh awk awk a. Chutih laiin Zothana leh Mafela chu thei leh thei lovin Rotluanga kawkin an nui khiah khiah mai a. Ka han en ve nak chuan Rotluanga chu kekawr tel lovin, Adama kekawr hawhin a lo la uai nul nul a! Nuih insum a har kher mai. A rawn chhuk mai thei si lo, a tawp a tawpah chuan a rawn tla thûm ve dat a.

A rawn tho tuih tuih a, a mawngtam a sawh na deuh ni ngei tur a ni, a hup vung vung a. Keini lah chuan ngaihsak tang ti lo chuan kan lo nuih khiah khiah a. A na ti thinrim deuh bawk si chuan, "Nui tawh suh u," a han ti leh ringawt thin a, chu chuan nuih a tizual sauh a, ka bek na pawh ka hre chang lo hial a.

"I kekawr hi ha ve la...!"

"E, khawi, rawn la vat t'u!" A inhup nghal tût tût a, a ha nghal sawk sawk a.

Zothana chuan mi en he haw a, "E, i bek a vûng deuh elo?"

Ka bek chu ka dap nghal vat a, a lo hnip puam deuh talh a. Chutah a han na thar ta thut a! Ka mittui a pawt lek lek a, ka lung a chhe hial a. Ka bek a vûng!

"A na em?" an ti sap sap a.

"Na lo ve."

Midang han insawh na vak an awm lo va, Rotluanga mawng sawh chuan zàwn a han ngên deuh tlat pek a. 'Chu em chu thleng suh se' tiin kan kuah haw a, a ke pên zawng te chuan a mawng a poh sawi ang tãwrh tãwrh a. A hmelchhiat a tizual kher mai.

Inah pawh haw hmasa lovin Rotluanga te inah chuan kan lut khawm vek a, thingpui kan in a, chhuanlam a mawi tawk kan siam a, Rotluanga a him phawt! La haw mai lovin kan la titi bawrh bawrh a, mahni himna khawp chhuanlam chu mahniin inngaihtuah chawp mai turin kan inhrilh ru a, chumi kawngah chuan tumah ngaihtuahawmin kan awm erawh kan ring lo theuh a ni.

Ka bek na chu a tur deuh ut ut reng mai a, tuar zuau bîk anga lan ka duh bik si lo, ka na lo awm ta ngawt ngawt a. Rotluanga lah chuan a na ber ang ziazangin a mawng chu a sawi a sawi a, chhuatah a bawk deuh thlawr reng a. A tawpah ka ning deuh chuan, "Khawi maw i na chu?" tih pahin a kekawr chu ka'n hlimsak thut a, a hlui kher mai!

"Nih hi... Puam sa nak alaia, a thau belh deuh a nih hi. A thaw a uih hmel ropui si, tlangval mawng hlui tak i ni e."

"Rotluanga tih vak ngaihna hre lo chuan, "Nichin te khan in hmu ning hlei hlui lo 'mi?" a'n ti thla ngawt a, kan nui ham ham a. Chawhnu her behliang mûn hun velah chuan kan tîn darh ve ta a.

In ka thlen chuan ka nu chuan mi lo chiauau vat a, "Mamma, in hah em? E he, thingtuai kan pu dawn i ti emaw ka tia, khaw nge i thingtuai put chu? Ka va hmu si lo ve?"

Ka ngawi reng a. Mi rawn en a, ka bek a hmu ta chiah a. "E he! Engti zia nge ni i bek chu?" a ti nghal bawrh bawrh a.

"A, khawivanrialin min dep deuh hlak maw le. Pathum ngawtin min zûk a, thingtuai pawh ka rawn pu haw lo mai."

"Mamma, in ram kal te hi fimkhur deuh teh u. Khawvanrial zûk hi a na asin. Avil ei nghal la, a dam vat ma ang."

Pindanah a lut a, damdawi a rawn hûm chhuak a, ka ei ve mai bawk a. Nat viau pawha damdawi ei hreh tawh nak alaia, na lo chunga damdawi ei chu ka na a tizual sauhvin ka hria a, mahse, ka himna mumtê a ni ve tlat si.

'Akimi' thingphur chuan kawtah a phur a keuh ri dawp a, a rawn lut nghal a.

"Nu, ka chau lawttawk! Thingpui min lo lum kêp viau lo maw?"

"Lum sa a tam ai. Vawi thu thum te i phur a, i ti deuh mah mah thin a ni. Khaw nge, in thingpui in tur ka han thlî ang e. Kha, i nau pawh khuaiin a lo zûk a, a zia lo tak tak a ni."

'Akimi' chuan mi en chiang nghal a, ka bek a hmu a, hnai deuhvah a rawn en set sawt a.

"Awi, Lalpa leh! I hmai a vûng búr mai ka ti. Engati why? Mahse, a zûkna âwm ka hmu miah lo.

Vanneih asiamin ka nu chuan, "Tun lawkah khan avil ka eitir a, a thawk tha deuh a ni ang e," a rawn ti hlauh a, ka thaw huai a. Ka bek chu a na angreng hle a, darthlalangah pawh ka inen ngam lo hial a (ka inen chuan ka mittui a hnâm dawn si a). Tuilum sa ver vawrin ka dep a, a rûkin damdawi ka hnawih a. Thingpui ka in zawh hnuin ka mu ta daih a.

Ka harh hmaa tho lo turin ka muhil ta a.

Bung 3-na chhunzawm leh thuai a ni ang.